Ağız kokusu (Halitosis)

Ağızdaki çirkin kokuya kısaca ağız kokusu veya halitosis denir. Ağız kokusunu bir hastalık olarak tanımlamak zordur. Ancak ağız kokusu çok önemli hastalıkların işaretçisi de olabilir.

Ağız kokusunun pek çok nedeni vardır. Başlıca nedeni ise fırçalamadan hemen sonra dişler üzerinde birikmeye başlayan bakteriler, genelde diş ve diş eti hastalıklarıdır. Ancak mide, bağırsak, akciğer ve gırtlak kanserinde de ağız kokusuna rastlanabilir.

Sinüs ve akciğer kaynaklı enfeksiyonlar, şeker hastalığı (aseton kokusu gibi) ve karaciğer yetmezliği gibi birçok sistemik rahatsızlık, ağız kuruluğu, yetersiz ağız hijyeni, tütün ve alkol ürünleri de ağız kokusunun başlıca nedenleri arasında yer alır.

Beslenme sonrasında ve sabah uyandığımızda oluşan ağız kokusu, fizyolojik ağız kokusu olarak tanımlanır ve bir hastalık belirtisi değildir. Bunun dışında meydana gelen ağız kokusu genellikle bir hastalık belirtisi olarak kabul edilir ve patolojik ağız kokusu olarak tanımlanır.

Ağız kokusunun oluşma sebebine göre tedavisi vardır. Nefes kokusu ise ağız kokusundan farklıdır, kişinin sistemik bir hastalığı olduğunu gösterebilir. Nefes kokusuna akciğer, mide ya da kronik kabızlık gibi bağırsak problemleri neden olabilir. Son yıllarda yapılan birtakım çalışmalar, kanser vakalarının erken döneminde hastanın nefesinin koktuğunu göstermiştir ve bu yolla erken teşhisin olabileceği tartışılmaktadır.

Ağız kokusu; %90 oranında ağız kaynaklı sebeplerden bunun dışındaysa, %8 üst solunum kaynaklı, %1 oranında sindirim sistemi, %1 oranında metabolik sebeplerden kaynaklanır.

Ağız kokusu altı yaşındaki çocuktan seksen yaşındaki erişkine kadar görülebilmekte ya da hayatlarının bazı dönemlerinde karşılaşılabilen problem yaratmaktadır.

Patolojik sebepli ağız kokusu için diş hekiminin yönlendirmesi ile hastaların uygun tedaviyi olması altta yatan hastalığın da tespitini sağlayacaktır.

Ağız kokusuna sebep olabilecek bazı hastalıklar ya da durumlar şunlardır: 

  • Çürük diş
  • Diş eti enfeksiyonu
  • Ağız yaraları
  • Geniz akıntısı
  • Boğaz, sinüs, akciğer enfeksiyonları
  • Kronik sinüzit
  • Kronik bronşit
  • Diyabet (şeker hastalığı)
  • Reflü
  • Karaciğer veya böbrek hastalığı
  • Hamilelik (hormon seviyelerinin değişmesi)
  • Kadınlarda adet siklusunun değişmesi
  • Bazı ilaçlar
  • Antestezi
  • Sjögren sendromu (ağız kuruluğuna neden olur)
  • Laktoz intoleransı
  • Kemoterapi, radyoterapi