Yakını Görememe (Presbiyopi)

Presbiyopi, yakını görememe sorunudur. Presbiyopi kelimesi (“Presbyopia” olarak) ilk olarak 1697 yılında Sturm tarafından miyopinin (uzağı görememe) tersi olan durumu tarif etmek için kullanılmıştır. Gözlerimizin içindeki mercek şekil değiştirebilen bir yapıya sahiptir. Yaşın ilerlemesine bağlı olarak mercek esnekliğini yitirir ve bunun sonucunda yakın görme bozulur.  Bu hastalık, 40 yaş sonrasında ortaya çıkan, daha önce hiç göz problemi yaşamayanlar da dahil olmak üzere yaşa bağlı gelişen yakını görme sorunu olarak tanımlanmaktadır.

Presbiyopi Neden Oluşur?
Çocuk ve gençlerde göz içi merceği yumuşaktır ve göz içi bazı kasların kasılması sonucu eğimini değiştirerek kırma kuvvetini arttırabilir ve böylece yakın nesneler net olarak odaklanabilir. Yaşla gittikçe artan şekilde sertleşir ve şekil değiştirme kabiliyetini kaybeder. Bu da yakın odaklanmayı zorlaştırır ve 45 yaş cıvarında düzeltme ihtiyacı gelişir.Bu olgu uzağa hipermetrop olanlarda daha erken miyop olanlarda daha geç veya hiçbir zaman ortaya çıkmayabilir. Buna Presbiyopi denir.

Hipermetropinin derecesi yüksek değil ise hasta gözlüksüz olarak uzağa görebilir fakat bozukluğun derecesi yüksek ise hem uzağı hem de yakını net göremez.

Kesin olarak ispatlanmamış olsa da bu yeteneğin yaşa bağlı olarak kaybedilmesi ile ilgili en yakın teori hücre yaşlanması teorisidir. Bu teori de yaşlılığa bağlı olarak saçımızın beyazlaması gibi göz hücrelerimizin bu yeteneğini kaybetmesidir. Bu yüzden bu sorun patolojik bir sorun olarak değil fizyolojik bir yaşlanma olarak değerlendirilir.

Hipermetropi bazende patolojik bir nedene bağlı gelişebilir. Örneğin arka kutba bası yapan orbita tümörleri, retina dekolmanı, retinayı eleve eden göz içi tümörleri, kornea plana ve lensin travmatik dislokasyonu gibi göz küresindeki deformasyonlar nedeni ile de hipermetropi meydana gelebilir. Tedavisinde öncelikle sebebin iyi teşhis edilmesi ve sebebe göre tedavisi önemlidir.

Presbiyopi hastaları, cisimler 40-50 cm’den daha yakına gelince görmede zorluk yaşar, cisimleri gözlerinden uzaklaştırarak görebilirler. Bu durumda göz hekimine başvurup göz muayenesi yaptırmanız tavsiye edilir.

Belirtileri Nelerdir?
Presbiyopi gelişmeye başladıktan sonra kişi okuduğu kitabı, dergiyi veya bir mönüyü okuma mesafesi olan 35-40 cm. daha uzakta tutma ihtiyacı duyar. Bulanık görmenin yanında okurken baş ağrısı, göz ağrısı, yorgunluk ve uyku hali oluyor.

Yakını Görememe (Hipermetrop) Teşhisi
Göz bozukluklarının tanısında iki temel yöntem uygulanmaktadır. Öncelikle iyi bir göz muayenesi sonra da retinoskopi işlemidir. Göz muayenesinde hastaya farklı büyüklükte E harfleri gösterilir ve harflerin hangi yöne baktığı sorulur. Diğer bir göz muayenesinde hasta çocuk ise çocuğa kuş, uçak gibi cisimlerin ne olduğu sorulur fakat çocuk bunları bilecek yaşta olmalıdır.

Retinoskopi teşhis yönteminde hastanın gözüne damla damlatılarak, gözdeki hipermetropiyi örtme yeteneği olan akomodasyon refleksi geçici olarak durdurulur ve gözdeki asıl refraksiyon tespit edilerek objektif değerlendirme yapılır. Retinoskopi ile erişkin ya da çocuk hastanın gözündeki bozukluğun derecesi ölçülür.

3 yaşından daha küçük çocuklarda daha farklı değerlendirme yöntemleri uygulanır. Bu çocukların göz muayenelerinde çocuğun oyuncağı takip edip etmediği, kendisine uzatılan bir nesneyi uzanıp uzanamadığı gibi görsel uyaranlara vereceği yanıtlar değerlendirilir.

Yakını Görememe (Hipermetrop) Tedavisi
Hipermetropinin en yaygın tedavisi gözlük kullanımıdır. Hipermetroplu hastaların gözlük camları, ışığın retinada odaklanmasını sağlayan ve gözün kırma kusurunu azaltan ince kenarlı ve dışbükey mercekler şeklindedir.

Hipermetrop tedavisinde aynı optik özelliklere sahip kontakt lenslerde kırma kusurunu düzeltmek için kullanılabilir. Ayrıca hipermetropi tedavisinde lazer tedavisi de uygulanmaktadır.