Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Kan Bankası Tarafından, Dünya Kan Bağışçıları Günü Dolayısıyla Yayınlanan Bildiride, İhtiyaç Anında Kan Bulunamamasından Dolayı Her Yıl Çok Sayıda İnsanın Hayatını Kaybettiği, Bu Nedenle de İhtiyaç Sahiplerine Anında Ulaşan Her Kan Bağışının Hayat Kurtardığının Unutulmaması Gerektiği İfade Edildi. Kan Bağışının Bağış Yapan Kişinin Sağlığı için de Faydalı Olduğu Hatırlatılan Bildiride, Kan Bağışında Bulunan Kişilerde Kemik İliğinin Yağlanması Önlenip, Kan Yapımı Canlı Tutulurken, Kandaki Yüksek Yağ Oranının Düşmesi ile Kalp Krizi Riskinin %90 Oranında Azaldığı Belirtildi.
Kan İnsan Dışında Kaynak Alternatifi Olmayan Bir Tedavi Aracı
Günümüzde tıp ve teknoloji alanındaki tüm gelişmelere rağmen, kan bileşenleri ve kandan elde edilen bileşenlerin yerine geçebilecek bir tedavi aracı bulunamadığı, kan kaynağının insan haricinde elde edilmesi için başka alternatifi olmayan bir tedavi aracı olduğu belirtildi. Bildiride, günümüzde kan depolanması ve tasdikinin, kan bankaları aracılığıyla çözüldüğü ve etkin organizasyon kurmuş ülkelerin kan bankacılığı faaliyetlerinin donasyon (Bağış) ve transfüzyon (Kan Nakli) olarak iki aşamada tanımlandığı da ifade edildi.
Gelişmiş Ülkelerde Kan Bankacılığı Hükümetlerin Sağlık Politikaları Uyarınca Yürütülmektedir
Ülkelerin geliştirdikleri sağlık politikaları doğrultusunda çalışan gelişmiş ülkelerdeki kan bankacılığı sistemine göre, Amerika’da Kızılhaç, ülke kan ihtiyacının %40’ından fazlasını karşılamaktadır. Bu bağlamda, ülke genelinde 3.000 hastaneye ve transfüzyon merkezine dağıtım gerçekleştirilmektedir. 2012 verilerine göre, Alman Kızılhaç Kan Transfüzyon Hizmetleri yılda 3,5 milyon tam kan bağışı almakta, gerçekleşen bağışların ülke kan ihtiyacının %80’ini karşılamaktadır. Almanya’nın gönüllü kan bağışçı sayısı 2 milyondur. Japonya’da ise, donasyon kan bankacılığı hizmetlerinin tamamı 7 bölgesel kan merkezi ile Japon Kızılhaç’ı tarafından yürütülmekte, Japonya’daki yıllık kan bağışı sayısı 2 milyon ünite olarak kayıtlara geçmektedir.
Gelişmekte Olan Ülkelerde Yeterli Miktarda Kan Bağışı Yapılmıyor
Dünya Sağlık Örgütü’nün raporuna göre gelişmekte olan ülkelerde, güvenli kanın sağlanamama nedenleri arasında, yetersiz gönüllü kan bağışı, güvenli olmayan (replasman, kana kan, zorunlu yöntem v.b.) ve en ucuz yöntemlerin tercih edilmesi ile kan bağışı hakkında bilgi sahibi olunmaması yer almaktadır.
Dünya Genelinde Yılda 107 Milyon Ünite Kan Bağışı Yapılmaktadır
Elde edilen diğer verilere göre dünya çapında yılda 107 milyon ünite kan bağışı yapılırken, bu rakamın yaklaşık yarısı yüksek gelirli ülkelerde gerçekleşmektedir. Toplam 156 ülkenin raporlarına göre;
- 71 ülke kan tedariğinin %90’ını karşılıksız gönüllü bağışlarla sağlamaktadır.
- 71 ülkenin 60’ı ise kan tedariğinin %100’ünü karşılıksız gönüllü bağışlarla sağlamaktadır.
- 73 ülkede kan tedariğinin % 50’den fazlası replasman bağışlarla sağlanmaktadır.
- 22 ülkede ise kan halen karşılıklı bağış ile toplanmaktadır.
Kan Vermede Çok Geniş Kriterler Arasından En Önemli Kriterler;
- 18 yaşını doldurmuş (19’undan gün almış), 55 yaşın ise altında olmak
- 50 kg üzerinde 120 kg altında olmak
- 3 ay içinde kan vermemiş olmak
- 1 ay içerisinde diş operasyonu (Diş Çekimi, Diş Protez vsA.) geçirmemiş olmak
- 24 saat içerisinde alkol almamış olmak
- 1 yıl içerisinde uyuşturucu kullanmamış olmak
- 6 ay içerisinde lokal anestezi (Bölgesel Operasyon Örn: Burun Operasyonu) gerektirecek bir operasyon geçirmemiş olmak
- 1 yıl içerisinde genel anestezi gerektirecek ameliyat geçirmemiş olmak
- 1 yıl içerisinde aşı yapınmamış olmak
- Bazı hastalıklar da ilaçlar gibi kan bağışına sürekli veya belli bir dönem için engel oluşturmaktadır. (HepatitB, HepatitC, AIDS VB.)
- Erkeklerde 13.5, kadınlarda ise 12.5 hemoglobin değeri aranmaktadır.